Hem Dünya’da hem de Mars’ta görülebilen ve yüzeydeki tozları birbirine katan hortumlara toz şeytanı ismi veriliyor.
Bunlar, başka hortumlardan farklı olarak bulutlardan aşağı yanlışsız değil, yerden üst yanlışsız oluşuyor.
Mars’taki toz şeytanları, ilk olarak 1985’te Viking Orbiter tarafından keşfedilmişti. Mars’ın iklimini daha güzel anlamak için o vakitten beri bu hallerin üzerinde çalışmalar yürütülüyor.
Mars’taki toz hortumları, olağan hortumların bilakis güneşli günlerde ortaya çıkıyor ve çoklukla fırtınalarla ilişkilendirilmiyor. NASA daha evvel, 20 kilometre yüksekliğe ulaşan toz şeytanları gözlemlemişti.
AVRUPA UZAY AJANSI’NDAN YENİ MANZARA
Avrupa Uzay Ajansı (ESA), kızıl gezegenin yörüngesindeki ExoMars Trace Gas Orbiter isimli uzay aracının kaydettiği bir fotoğrafı paylaştı.
Fotoğrafta Mars yüzeyinde rüzgarlar nedeniyle oluşan eğimler ve toz şeytanlarının bıraktığı izler görülüyor.
ExoMars uzay aracının çektiği yakılaştırılmış görüntüde, toz şeytanlarının izleri mavi renkle vurgulanıyor.
1 Şubat 2021’de uzay aracının üzerindeki CaSSIS kamerasıyla kaydedilen imaj, Kızıl Gezegen’in güneyindeki Argyre Planitia isimli ovayı gösteriyor.
İmajdaki en çarpıcı özellik ise kısımlara benzeyen incecik, kıvrımlı çizgiler. Bu çizgiler, toz şeytanlarının tozlu topraklarda gezerken gerisinde bıraktığı izleri gösteriyor.
DAHA EVVEL NASA DA FOTOĞRAFLAMIŞTI
NASA’nın gezegenin yörüngesinde dönen Mars Reconnaissance Orbiter isimli uzay aracı, 2020 yılında Galle Krateri’nde bulunan kumulların üzerindeki toz hortumlarını görüntülemişti.
Toz şeytanlarını incelemek, bilim insanlarını Mars’ın yüzeyindeki değişiklikler hakkında bilgilendirebilir. Yüzeydeki tozun nasıl hareket ettiğini anlamak, kumulların nasıl ve nerede oluşabileceğini de açıklayabilir.
Bu da uzay ajanslarının ve şirketlerinin iniş alanlarını ve hatta gelecekteki kolonileri kuracak potansiyel alanları daha âlâ planlamasını sağlayabilir.
