Rusya ve Ukrayna savaşı 1 ayı geride bırakırken, tüm dünya “ateşkes” haberini bekliyor.
Masaya oturan iki ülke tarafları, şimdi mutabakat sağlamadı. Son olarak İstanbul Dolmabahçe’de bir ortaya gelen Rusya ve Ukrayna heyetleri “güvenlik” problemlerini gündeme taşıyor.
Bu noktada ise Ukrayna, “Türkiye’nin garantör ülke olması” isteği lisana getirildi.
Ukrayna heyetinden David Arakhamia, ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 8 ülkeyi garantör ülke olarak görmek istediklerini söyledi.
Kiev idaresinin garantör olarak görmek istediği başka ülkeler ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Polonya, Kanada ve İsrail de bulunuyor.
Peki bir ülkenin garantör olması ne demek? Garantör ülke ne yapar? Sözlükte “kefil” manasına gelen garantörlük Türkiye için ne manaya gelecek? İşte bahsin ayrıntıları…
GARANTÖR ÜLKE KAVRAMI
Garantörlük, son yıllarda devletler hukukunda sıkça rastlanan sözcüklerden biridir.
Garantör kelimsi garanti veren ve garanti veren manasında kullanılabilir. Bir ülkenin, devletin ve ya topluluğa garanti veren ülkelere garantör ülke denir.
Garantör ülke kısaca öbür bir ülkenin mutabakat ya da adımları üzerinde kelam sahibi olmasıdır. Türkiye Cumhuriyeti devleti Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti devletinin garantör devletlerinden bir adedidir.
“TÜRKİYE GARANTÖR OLSUN” TALEBİ
Ukraynalı müzakere heyeti Rus heyeti ile yapılan görüşmenin akabinde açıkalamalarda bulundu.
Açıklamada, “Türkiye dahil birçok ülkeyi garantör olarak istiyoruz. Rusya ile güvenlik garantileri konusunda anlaşmak mümkün olmadı.Tabi ki işin hukuksal boyutunu diğer bir arakdaşımız paylaşacak. Savaşı sona erdirmek için Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ve geleceğini sağlamak için kıymetlidir. Bunlar Ukrayna’nın güvenliğini garanti edecek. Bunun NATO’nun 5. hususuna benzeri olmasını istiyoruz” denildi.
NATO 5. MADDESİ
Anlaşma kapsamında 5. husus içeriği ise şöyle:
“Taraflar, Kuzey Amerika’da yahut Avrupa’da içlerinden bir yahut daha birçoklarına yöneltilecek silahlı bir hücumun hepsine yöneltilmiş bir hücum olarak değerlendirileceği ve şayet bu türlü bir taarruz olursa;
BM Maddesi’nin 51. Unsurunda tanınan kişisel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için ferdi olarak ve öbürleri ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen hareketlerde bulunarak akına uğrayan Taraf ya da Taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır.
Böylesi rastgele bir saldın ve bunun sonucu olarak alınan bütün tedbirler derhal Güvenlik Kurulu’na bildirilecektir. Güvenlik Kurulu, memleketler arası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli tedbirleri aldığı vakit, bu tedbirlere son verilecektir.”
