Iğdır’da 13 Eylül 2021’de 10 gramlık uydu vericisi yerleştirilen ve bilimsel ismi Hieraaetus pennatus olan “küçük kartal” cinsi kuş, tabiata salındı.
Takip sonucu tıpkı gün Van’dan İran’a, oradan da 14 Eylül 2021’de Hakkari’ye gittiği anlaşılan kartal, Derecik ilçesi yakınlarından Irak’a geçti.
1 HAFTALIK SEYAHAT: SUUDİ ARABİSTAN VE ETİYOPYA’YA GEÇTİ
Irak’ta 3 gün kalan kartal, 17 Eylül 2021’de huduttaki Imam Turki Bin Abdullah Tabiat Muhafaza Alanı’nı kullanarak Suudi Arabistan’a ulaştı.
7 gün boyunca burada barındıktan sonra 24 Eylül’de Yemen’e giden kartal, 28 Eylül’de Kızıldeniz Kıyısı’ndan Cibuti’ye, daha sonra da Etiyopya’ya geçti.
KUZEY YARIM KÜREYE DÖNMEK ÜZERE GÖÇE BAŞLADI
Burada 1 ay boyunca kalan kartal, 30 Ekim’de Kenya’ya, 31 Ekim’de Uganda’ya uçarak ömür kurduğu Nakarapirpirit bölgesinde 5 ay boyunca kaldı.
Küçük kartal, güney yarım kürede kış mevsiminin yaklaşmasıyla kuzey yarım küreye dönmek üzere göçe başladı.
20 BİN KİLOMETRE UÇTU
Uganda’dan 12 Mart 2022’de yola çıkan küçük kartal, günler süren seyahatin akabinde şu sıralar bulunduğu Suudi Arabistan’daki Imam Turki Bin Abdullah Tabiat Muhafaza Alanı yakınlarına geldi.
Kartalın Iğdır’dan çıktıktan sonra toplam 20 bin kilometre uçtuğu belirlendi.
GİTMEDİĞİ YER KALMADI
Küçük kartalın, güney yarım küreye göçü esnasında Irak’taki Dicle Irmağı, Suudi Arabistan’daki İmam Turki Bin Abdullah Tabiat Müdafaa Alanı, Yemen’in Kızıldeniz kıyısındaki Murad kıyısı, Etiyopya’daki Yangudi Rassa Ulusal Parkı, Koka Rezervuarı, Hora-Dambal (Ziway) Gölü, Shala Gölü, Abijatta-Shalla Ulusal Parkı, Abaya Gölü, Chamo Gölü, Chelbi Yaban Hayatı Müdafaa Alanı, Kenya’daki Turkana Gölü, Uganda’daki Pian Upe Doğal Hayatı Muhafaza Alanı, Opeta Gölü ve Elgon Dağı Ulusal Parkı’na uğradığı saptandı.
DÖNÜŞ YOLUNDA DA UĞRUYOR
Göç seyahati süren küçük kartal dönüş yolunda ise Etiyopya’daki Awasa Gölü, East Langano Müdafaa Alanı, Cibuti’deki Lake Ghoubet, Hint Okyanusu’nun Tadjourah Körfezi, Yemen’e bağlı Kızıldeniz’deki Mayyun Adası, Suudi Arabistan’daki dünyanın en büyük kumlu çölü olan Rub’al Khali’nin batı ucunda bulunan Uruq Bani Muhafaza Alanı’nı geçti.
“GÖÇ SERÜVENİNDE 3 BİN 500 METREYE KADAR YÜKSELDİ”
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, Aras Kuş Araştırma Merkezi’nde kuş bilimi üzerine önemli çalışmaların yürütüldüğünü söyledi.
Bu alana gelen birçok değerli kuş cinsinin izlendiğini belirten Çoban, “13 Eylül 2021’de ağlarımıza takılan küçük kartalı 10 gramlık uydu vericisi takarak izlemeye başladık. Kartal bu izleme sürecinde, yaklaşık 6 aylık dönemde 20 bin kilometre yol yaptı.” dedi.
“ÜREME ALANINA GİDECEK VE ORADA ÜREYECEK”
Kartalın kışı Kenya-Uganda sonuna yakın bir bölgede geçirdiğini aktaran Çoban, “Şimdi tekrar geri göçüne başladı ve şu anda Suudi Arabistan’da. Bu 20 bin kilometrelik göç serüveninde 3 bin 500 metreye kadar yükseldi. Şu anda göçü devam ediyor, umut ediyoruz ki tekrar Iğdır üstünden geçerek üreme alanına gidecek ve orada üreyecek.” diye konuştu.
“KARTAL ERİŞKİN BİR BİREY, 700 GRAM AĞIRLIĞINDA”
Iğdır’ın kuşların kuzey-güney göçleri esnasında sıklıkla kullandıkları nadide bir rota olduğunu söz eden Çoban, “Yakaladığımız kartal erişkin bir birey, 700 gram yükünde. Dünyada baktığınız vakit küçük kartalların nüfusu tehlike altında değil, stabil bir popülasyona sahip. Ortalama ömürleri 7 yıl. Muhtemelen geri döndüğü vakit üreyerek hayatına devam edecek.” dedi.
Küçük kartalın yaklaşık 10 gün içinde tekrar Iğdır’a gelip burada bir müddet konakladıktan sonra Rusya’ya geçip kuzey yarım kürede yuva yapması bekleniyor.
