Avrupa Güney Gözlemevi’nden (ESO) yapılan açıklamaya nazaran, ESO’nun Şili’nin Atacama Çölü’nde şurası Çok Büyük Teleskop’la (VLT), Messier 77’nin (NGC 1068) merkezinde cihandaki en parlak ve muammalı cisimlerden olan Etkin Galaksi Çekirdeği’ne (AGN) sahip üstün kütleli bir kara deliği gizleyen kozmik toz bulutu gözlemlendi.
KOZMİK TOZ VE GAZ, HARİKA KARA DELİĞE SÜRÜKLENİYOR
Bilim insanları, birtakım galaksilerin merkezinde, yüksek hacimde kozmik toz ve gazın harika kütleli kara deliğe sürüklendiği, çok güçlü ve parlak bölge olan AGN’leri birinci fark ettikleri 1950’lerden bu yana araştırıyor.
Hollanda Leiden Üniversitesinden Violeta Gamez Rosas liderliğindeki araştırmacılar, VLT’ye tutturulan Çoklu Açık Orta Kızılötesi Spektroskopik Deney (MATISSE) aracını kullanarak, Dünya’dan 47 milyon ışık yılı uzaklıktaki Messier 77’nin merkezini taradı.
30 YIL EVVELKİ TEORİYİ DESTEKLEYEN İSPAT
MATISSE sayesinde, Dünya’dan parlak görünmeyen Messier 77’nin merkezinde kalın toz bulutunun sakladığı AGN’li üstün kütleli kara deliğin yerini saptayan bilim insanları, bu keşifle 30 yıl evvel ortaya atılan Birleştirilmiş AGN Modelini destekleyecek delil bulmuş oldu.
Kimileri radyo dalgaları yayan, kimileri yaymayan, kimileri parlayan, kimileri Messier 77’ninki üzere parlamayan farklı AGN tipleri olmasına karşın hepsinin kalın bir toz halkasıyla kaplı harika kütleli kara delikten oluşan tıpkı temel yapıda olduğunu belirten Birleştirilmiş Model, AGN’lerin yalnızca Dünya’dan nasıl izlendiklerine bağlı olarak farklı göründüğünü savunuyor.
“SAMANYOLU’NU DA DAHA ÂLÂ ANLAYACAĞIZ”
Çalışmanın baş muharriri Rosas, keşiflerinin kendilerine AGN’leri iç çalışma prensibini daha yeterli manaya imkanı sunacağını vurgulayarak, “Ayrıca, geçmişte etkin olma ihtimali bulunan bir muhteşem kütleli kara deliğe sahip Samanyolu galaksisini de daha düzgün anlamamıza yardımcı olabilir.” tabirini kullandı.
Rosas, AGN’lerle ilgili tüm sorularını cevaplayamasa da bulgularının AGN’lerin nasıl çalıştığını anlamada büyük bir adım olduğunu kaydetti.
Çalışmanın makalesi Nature mecmuasında yayımlandı.
