Türkiye İktisat Modeli ile kademeli olarak hayata geçirilen Türk lirası (TL) kur muhafazalı mevduat ve katılma fonu hesaplarında 60 günde 193 milyar lirası Hazine ve Maliye Bakanlığı, 259 milyar lirası Merkez Bankası takviyeli olmak üzere toplam 452 milyar lira bakiyeye ulaşıldı.
KUR MUHAFAZALI MEVDUAT HESABI 20 ARALIK’TAKİ KABİNE TOPLANTISINDA AÇIKLANMIŞTI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 20 Aralık 2021’deki kabine toplantısının akabinde Türkiye iktisadında yeni finansal alternatifleri ve ekonomik önlemleri devreye alacaklarını açıklamıştı. Bu doğrultuda, döviz kurlarındaki atakları durdurmak, cari açığı istikrara getirerek enflasyonda kalıcı fiyat istikrarını sağlamak emeliyle uygulanmaya başlanan Türkiye İktisat Modeli ile kur muhafazalı mevduat ve katılma hesapları sürece konuldu.
21 ARALIK’TA TEMELLER BELİRLENDİ
Bu kapsamda, 21 Aralık’ta yurt içi yerleşik gerçek şahısların döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden iştirak fonlarının Türk Lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve iştirak fonu sahiplerine sağlanacak dayanağa ait yöntem ve temeller belirlendi.
HUKUKÎ KİŞİLİKLERİN SİSTEME KATILMASI 11 OCAK’TA GERÇEKLEŞTİ
Hukukî şahısların döviz ve altın varlıklarının TL mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünün desteklenmesine ait düzenleme de 11 Ocak prestijiyle yürürlüğe girdi.
MEVDUAT MECBURÎ KARŞILIKTAN MUAF TUTULDU
Döviz tevdiat hesapları ile altın hesaplarından TL vadeli mevduata dönüşümün desteklenmesi düzenlemeleri hayata geçirilirken bu kapsamda dönüşen mevduat ve iştirak hesabı fiyatları mecburî karşılıktan muaf tutuldu. Hukukî şahısların de TL vadeli hesaplara dönüşüm sağlaması halinde muhakkak şartlarda bu mevduatların kredilerde teminat sayılması tarafında düzenlemeye gidildi.
STOPAJ ORANI SIFIRLANDI
Kur muhafazalı hesaplar ve dönüşüm yapılan hesaplar üzerinde stopaj oranı sıfırlanırken döviz kurundaki oynaklık nedeniyle fiyatlamada zorluk yaşayan ihracatçı ve ithalatçı firmalara yönelik döviz satım ihaleleri düzenlenmeye başlandı.
FONUN BAKİYESİ TOPLAM 452 BİN LİRA OLDU
Kelam konusu kur muhafazalı mevduat ve katılma fonu hesaplarında 2 aylık kısa mühlet içinde 193 milyar lirası Hazine takviyeli, 259 milyar lirası Merkez Bankası takviyeli olmak üzere bankacılık kesiminde toplam 452 milyar lira kur muhafazalı mevduat/katılma fonu bakiyesi oluştu.
757 BİN MÜŞTERİ SİSTEME GEÇİŞ YAPTI
Vatandaşların kur muhafazalı TL vadeli mevduat/katılma fonuna ilgisinin yüksek olduğu görülürken 733 bini gerçek ve 24 bini hukuksal kişi olmak üzere kur muhafazalı mevduat ve katılma fonu hesapları toplamda 757 bin müşteri sayısına ulaştı.
TOPLAM BAKİYE İÇİNDEKİ HİSSE YÜZDE 57 OLDU
Döviz tevdiat hesaplarından Türk Lirasına dönüşte 72 milyar lirası gerçek kişi, 188 milyar lirası hukuksal kişi hesapları olmak üzere toplamda 260 milyar liralık bakiye oluştu. Toplam bakiye içindeki hissesi ise yüzde 57 düzeyinde gerçekleşti.
GERÇEK BİREYLER VADEDE 3 AYI, HÜKMÎ BİREYLER İSE 6 AYI TERCİH ETTİ
Kelam konusu TL muhafazalı hesaplarda yüklü olarak gerçek şahıslar 3 aylık vadeyi seçti. Bu vadedeki hesaplar, 224 milyar lira ile toplam hesap bakiyesinin yüzde 50’si düzeyinde gerçekleşti. Hukukî şahısların yüklü vade tercihi ise 6 ay oldu. Bu vadedeki hesap bakiyesi 176 milyar lira ile toplam bakiyenin yüzde 39’unu oluşturdu.
