R. Stephen Humphreys’in Emevi Devleti’nin Kuruluşu; Gregor Schoeler’in “İslam’ın Birinci Periyotlarında Yazı ve Rivayet, Ali Humayun Akhtar’ın Filozoflar, Mutasavvıflar ve Halifeler isimli eserler âlâ bir tarih okuması sunuyor.
Emevi Devleti’nin kurucusu Muâviye’nin hayatına ve yaşadığı periyoda odaklanan “Emevi Devleti’nin Kuruluşu” isimli eser, İslâm tarihi araştırmaları ve yazımı esnasında başvurulabilecek kıymetli kaynaklardan biri olarak öne çıkıyor. Erken Periyot İslâm tarihinin belirleyici figürlerinden biri olan Muâviye üzerinden, periyodun siyasi ve dini evrimine bir bakış sunuluyor.
Kitap, “Muâviye Meselesi”, “İlk Otuz Yıl (600-632)”, “İktidarın Temellerinin Atılışı: Suriye’nin Hâkimi Muâviye (632-656)”, “İlk İç Savaş ve Muâviye’nin İktidara Gelişi (656-661)”, “Müminlerin Buyruğu (661-680)” ve “Yaşadığımız Kaosun Prensi: Bir Kültürel Tansiyon Sembolü Olarak Muâviye” başlıklarından oluşuyor.
Sayfa: 164
Emevi Devleti’nin Kuruluşu
Irak, Müslüman İmparatorluğu’nun temel taşıydı. Tarımdan elde edilen büyük gelire ek olarak halifeliğin en büyük ordusu burada bulunuyordu, ayrıyeten fazla gelir Şam’daki merkezî hazineye aktarılıyordu. En az bunlar kadar kıymetlisi, hâlâ bir savaş alanı olan geniş İran toprakları Irak’tan yönetilmekteydi. Basra ve Kûfe valileri fiilen doğunun genel valileri üzereydi. (Halifenin vakit zaman Horasan üzere birtakım hassas yahut kuvvetli yerlere aday göstermesi dışında) İran’daki bölge valilerini onlar atıyor ve bu valiler onlara hesap veriyordu.
Sayfa: 376
İslam’ın Birinci Devirlerinde Yazı ve Rivayet
Dilbilimi eğitimi sadece bilgileri aktarmaktan ibaret değildi, birebir vakitte teoriler üzerinde çalışılıyor, hatta bir sistem kurmaya çaba ediliyordu. Özellikle Basra ekolünden âlimlerin tartışmalarıyla geliştirildi. Öte yandan birebir periyotta Kûfe’deki eğitim, dilbilimden fazla filolojiyle ilgileniyordu ve bu ekolün âlimleri çalışmalarını, İslam öncesi şiirin derlenmesi ve rivâyetinin yanı sıra özellikle metinlerin filolojisine hasrediyorlardı.
Sayfa: 224
Mutasavvıflar ve Halifeler
Varlığın bu bölünmesinin ve mevcud olmasının daha detaylı bir tasvirinde İbn Kasî, her bir mevcud feleğinin, ondan evvel gelen daha yüksek seviyedeki varlık feleğinden ayrılan ve bir mevcud seviyesi teşkil ettiğini ve birebir vakitte her bir feleğin, kendisinden sonraki daha alçak seviyelere nispetle bilkuvve bir bilgi seviyesi oluşturduğunu açıklar. Ariflerin sonuncu gayesi, bu bilgi seviyeleri yoluyla, mistik aydınlanmaya ulaşmak üzere yaratılışın kökenine geri dönmektir.