Katolikler için tarihi bir gün oldu çünkü Katolik Kilisesi tarihinde birinci defa bir Amerikalı, papa seçildi. Arjantinli Papa Francis’in 21 Nisan’daki vefatının akabinde toplanan Kardinaller Koleji, ABD doğumlu Kardinal Robert Francis Prevost’u oy çokluğuyla Papa Leo XIV olarak vazifeye getirdi. Bu seçim sadece biyografik değil, ideolojik ve global boyutlarıyla da dikkat çekiyor.
PAPA 14. LEO KİMDİR
Robert Francis Prevost, 14 Eylül 1955’te Illinois, Chicago’da doğdu. Matematik lisansını 1977’de Villanova Üniversitesi’nden aldıktan sonra Aziz Augustine Tarikatı’na (OSA) katıldı. Roma’daki Angelicum’da kilise hukuku doktorası yaptı.
1985’te Peru’da Augustinian misyonuna katılan Prevost, 20 yıl boyunca Latin Amerika’daki pastoral hizmetleriyle tanındı. 2015’te Chiclayo Piskoposu olarak atandı, 2023’te ise Papa Francis tarafından tesirli Piskoposlar Dikasteri’sinin (piskoposları atayan en güçlü ofis) başına getirildi. Tıpkı yıl kardinal oldu.
Papa 14. Leo, Papa Francis’in sinodal* vizyonuna ve toplumsal adalet davetine bağlı olarak biliniyor. Bu noktada kilisenin ana gündemlerine bakış açıları şöyle:
-Kadın diyakozluğu (yardımcı ruhban) tasdikine karşı
-LGBTQ+ kutsamalarına karşı net bir duruş sergilemiyor ve “yerel bağlamlara” dikkat çekiyor.
-Kilise idaresinde laik iştiraki ve müşavereyi savunuyor.
-“Kilise birlikte yürüdükçe yenilenir” anlayışını benimsiyor.
ELEŞTİRİLDİĞİ TACİZ DAVALARI
Kardinal Prevost’un hem Chicago’da hem Peru’da misyon yaptığı devirlerde cinsel tacizle suçlanan rahiplerle ilgili müdahale usulü tartışma yarattı.Prevost’un direkt fail olmadığı iki istismar olayı:
Chicago/ABD(1999-2001): Suçlanan rahibin okul yakınındaki bir manastıra taşınmasına onay verdiği sav edildi. Lakin olayın Augustinian Tarikatı dışından biriyle ilgili olduğu, 2002’de yürürlüğe giren Dallas Kaidesi öncesinde yaşandığı ve Prevost’un dolaylı imzası olduğu savunuluyor.
Chiclayo/Peru(2022-2025): İki rahibin üç kıza tacizde bulunduğu tezleri üzerine Prevost’un soruşturmayı yavaş yürüttüğü argüman edildi. Fakat Vatikan’a rapor gönderdiği ve mağdurları sivil makamlara yönlendirdiği belgelendi. 2025’te mağdurlara 150.000 dolarlık sus hissesi ödendiği tez ediliyor
Bu davalar, Papa Leo XIV’ün meşruiyetini zedelemese de, ilerleyen yıllarda karşısına çıkabilecek siyasi kullanımlara taban oluşturuyor.
OPUS DEI VE TRUMP DESTEKÇİSİ MİLLİYETÇİLERİ SEVİNDİRMEDİ
Kardinal Prevost’un yeni Papa seçilmesi, ABD’yi ikiye böldü: CIA kontağı kuşkusuyla hiç Papa çıkaramamış ülkeden birinci isim olması, mevcut lider Trump’ı destekleyen milliyetçileri hayal kırıklığına uğrattı çünkü Leo XIV, Trump idaresinin göç siyasetlerine açıkça karşı çıkmış, LGBTQ+, göçmenler ve etraf üzere alanlarda muhafazakâr çevrelere uzaklıklı durmuştu. ,
Opus Dei üzere yapılar için bu seçim “etki kaybı” manasına geliyor. Papa Francis’in 2022’de yayımladığı İsim Charisma Tuendum* dokümanıyla, Opus Dei’nin Vatikan’daki pozisyonu yine tanımlandı ve örgütün daha şeffaf ve hesap verebilir olması hedeflendi . Islahatlar Opus Dei’nin Vatikan’daki tesirini azaltma tarafında değerli bir adım oldu ve örgüt, Vatikan’daki Piskoposlar Kongregasyonu yerine Ruhbanlar Dairesi’ne bağlandı. (Fotoğraf: Opus Dei lideri Monsenyör Fernando Ocariz Brañai, Papa Francis ve Kardinal Prevost)
Öte yandan Amerikan sağının Papa seçimi için yürüttüğü lobiler başarısız oldu: Seçim sonucu, Trump yanlısı Katolik kümelerin desteklediği daha muhafazakâr aday Kardinal Burke’nin reddedilmesi manasına geliyor. Bilhassa Napa Institute ve Papal Foundation üzere kümelerin milyar dolarlık bağış vaatleri ve lüks etkinliklerle kardinal oylarını etkileme uğraşları da başarısız oldu.
LEO İSMİNİ SEÇMESİNİN SEBEBİ
Kardinal Prevost, Papalık ismi olarak Leo XIV (14. Leo) ismini tercih etti. Uzmanlara nazaran bunun birinci manası, tarihte krizleri yöneten güçlü papaların Leo olması. (Leo ismini seçen son papa -Papa Leo XIII- Kilise’ye 1878’den 1903’e kadar liderlik etti ve çağdaşlaşma adımları ile bilinen isimlerin başında geliyor. İsmin birinci papası olan Papa Leo (Leo the Great), kiliseye 440-461 yılları ortasında liderlik etmişti) Papa Leo I, Attila’yı Roma’ya girmekten vazgeçiren önderdi. Papa Leo XIII ise sanayi çağında personel haklarını savunarak Kilise’yi çağdaş dünya ile yüzleştirmişti.
YENİ PAPA’NIN VAATLERİ
Papa seçilen Kardinal Prevost’un sessiz lakin kararlı bir idare benimseyeceği kestirim edeiliyor. Papa Francis’in mirasını devam ettirecek olan Papa 14. Leo’nun birinci gayesi Sinodal* Kilise’nin devamlılığını sağlamak.
Catholic Herald’a nazaran yeni bir papa seçmek zorunda kaldıklarında kardinallerin aradığı üç özellik var: Bir misyoner isterler, inanca olumlu bir yüz verebilecek biri; bir devlet adamı isterler, dünya sahnesinde Donald Trump’lar, Vladimir Putin’ler ve Xi Jinping’lerle birlikte durabilen ve kendi ayakları üzerinde durabilen biri; ve bir vali isterler, Vatikan’ın denetimini ele geçirip trenlerin vaktinde çalışmasını sağlayabilen, hatta mali kriziyle başa çıkabilen biri.
Katolik dünyasının önde gelen yayın organı, Kardinal Prevost’un 3’te üç yaptığına dair sağlam bir görüş uzlaşısı olduğunu belirtiyor.
*Ad Charisma Tuendum Papa Francis tarafından 14 Temmuz 2022’de yayımlandı: Doküman, Opus Dei’nin kilise içindeki pozisyonunu tekrar düzenleyerek, örgütün kurumsal yapısında kıymetli değişiklikler yaptı. Buna nazaran:
– Opus Dei, Vatikan’daki Piskoposlar Kongregasyonu yerine Ruhbanlar Dairesi’ne bağlandı.
– Opus Dei’nin lideri, artık piskopos olarak atanamayacak. Bu, örgütün idaresinin karizma temelli olmasını vurgulamak gayesiyle yapıldı. Seçilen önder “Monsenyör” olarak anılıyor. (Opus Dei’nin Papa Francis tarafından onanan mevcut lideri Monsenyör Fernando Ocariz Brañai)
*Sinodal Kilise: Papa Francis devrinin öne çıkan vurgusu Sinodal Kilise misyonunu yerine getirirken daha fazla şeffaflık, hesap verebilirlik ve iştirak amaçlıyor. Laik bireylerin, bayanların, gençlerin ve marjinal toplulukların sesinin karar alma süreçlerine dahil edilmesi savunan ideolojide bayanların karar sistemlerinde daha fazla yer alması hedefleniyor (ancak Kardinal Prevost bu hususta fikir ayrılığına düşeceğe benziyor) Sinodal Kilise’nin öbür vurguları göçmenler ve etraf siyasetlerine hassaslık olarak öne çıkıyor.
Opus Dei (tam ismiyle: sociedad sacerdotal de la santa cruz de opus dei), 1928’de Katolik bir rahip tarafından İspanya’da kuruldu. Latincede “tanrının yapıtı/allah’ın eseri” manasına gelen örgüt üyeleri, dört seviyeli üyelik hiyerarşisinin en alt basamağındakiler hariç, bağlılık ve zımnilik andı içiyor. Üyeliğe, “seçkin” ve “önderlik niteliğine sahip” bireyler kabul ediliyor; 1950’de Papa tarafından resmen onaylanan örgütü Soner Yalçın ‘Bu Dinciler O Müslümanlara Benzemiyor’ kitabında detaylı bir formda anlatıyor ve ‘Gladio’nun özünü kavramanın yolu’ olarak gösteriyor.
Kitabın ilgili kısmından kısa bir alıntı:
“Okullar, üniversiteler kurmuş, medyada da büyük bir güç haline gelmiş bulunuyor.
Mesleğinde başarılı doktor, mühendis, gazeteci, yazar vs bu cemaate kazandırılmaya çalışılıyor.
Hedef eğitim yolu ile seçkin başkan elemanlar yetiştirmek. Bunun için okullar açıyor, taşradaki başarılı çocuklar için yurtlar inşa ediyorlar. Yetişen müritler devletin kilit yerlerine yerleştiriliyor.
Cemaat için ‘komünistlerle’ uğraş temel. Bunun için yeri geliyor, ülkedeki Cumhuriyetçilere karşı savaş açan faşist devlet liderinin yanında yer alıyorlar. Bu faşist başkan cemaatin güzel yetişmiş insan kaynaklarından yararlanırken, cemaat de faşist başkanın gölgesinde büyüyor.
Ellerini siyasetten hiç çekmemelerine rağmen, ‘partilerüstü’ gözükmeye uğraş veriyorlar.
Buna rağmen birçok ülkede CIA ile işbirliği içindeler.
Sürekli kullandıkları iki sözcük ise: ‘Hoşgörü’ ve ‘diyalog’
Kim mi bunlar?
Hayır bilemediniz.
Bu cemaatin ismi: Opus Dei. 1928 yılında Madrid’de Josemaria Escriva de Balaguer isimli sıradan bir Katolik papaz tarafından kurulan bir örgüt.
Kurulduktan sonrası üstte anlatılanlar esasen.
Hepinizin aklına neden, tıpkı fakat yanlış cemaat geldi, asıl soru bu.
Türkiye’de yaşananları, abluka altındaki Türk medyası ve ülkesine sırtını dönmüş Türk aydını gözüyle anlamaya çalışmanın öteki bir sonucu olamaz ne yazık ki.
Oysa kimi şeyler yalnızca Türkiye’de yaşanmıyor. Zira emperyalizm benzeri oyunları farklı yerlerde sahneye koyuyor.
Bu benzerliklerde tesadüflük yok. Zira bahis emperyalizm ise orada tesadüfe yer yok!
Dünyaya bakmadan, dünyada yaşanan misal ya da paralel olayları bilmeden, kendi ülkemizdeki ‘paraleli’ de ‘üçgeni’ de ‘yamuğu’ da anlayamayız. Ormanda gezinirken, ağaçlara tek tek bakarak ne o ormanın büyüklüğünü anlar ne de o ormanda yolumuzu bulabiliriz.
Aksi takdirde kurtlar sofrasında bir kırmızı başlıklı kız olmaktan öbür talihimiz kalmaz.”
Gözde Sula
Kaynak: ODA TV
